Powrót do strony głównej MediaTempora.pl

Tanchelm z Antwerpii


Tanchelm był reformatorem religijnym, działającym najprawdopodobniej w duchu reformy gregoriańskiej, którego działalność i nauczanie koncentrowały się pierwotnie na życiu religijnym miasta Antwerpii, a z czasem objęły całą Flandrię, Zelandię i Brabancję. Działalność reformatorska Tanchelma z Antwerpii trwała trzy lata. Zginął w roku 1115 z ręki bliżej nie znanego duchownego.

Tanchelm z Antwerpii to postać dobrze poświadczona w liście kapituły katedralnej miasta Utrechtu do arcybiskupa kolońskiego Fryderyka. Według tego dokumentu Tanchelm całkowicie odrzucał Kościół i wszystkie jego sakramenty, sam uznawał się za Boga i zawarł symboliczny związek małżeński z posągiem Maryi. Tanchelm odziewał się w złote szaty i otaczał zbrojną świtą. Prosty lud był ponoć tak zauroczony herezjarchą, iż okazywał mu cześć niemal boską i pił wodę z jego kąpieli. Tanchelmowi zarzucano również rozwiązłość i wykorzystywanie kobiet w celu zaspokajania swych potrzeb seksualnych. Należy pamiętać, że wizerunek tu nakreślony pochodzi od stronnictwa wrogo do Tanchelma nastawionego.

W innym świetle można spojrzeć na postać Tanchelma jako duchownego działającego z polecenia hrabiego Roberta II z Flandrii, zwolennika reformy gregoriańskiej. Nie jest więc wykluczone, iż Tanchelm był jedynie reformatorem, którego demagogiczna działalność wśród ludu miała obnażyć rozwiązłość i zepsucie okolicznego duchowieństwa i przygotować grunt do przeprowadzenia reformy gregoriańskiej na tym obszarze.



Ilustracje

Poniższa ilustracja ukazuje świętego Norberta odnoszącego zwycięstwo nad herezjarchą Tanchelmem. Rycina autorstwa Cornelisa Gallea Młodszego z roku 1622.
Święty Norbert odnosi zwycięstwo nad Tanchelmem
Święty Norbert odnosi zwycięstwo nad Tanchelmem
Cornelis Galle Młodszy



Bibliografia

Malcolm Lambert, Herezje średniowieczne, Wydawnictwo Marabut, Gdańsk-Warszawa 2002.
Edward Potkowski, Heretycy i inkwizytorzy, Wydawnictwo Bellona, Warszawa 2011.


Powrót do strony głównej MediaTempora.pl