Powrót do strony głównej MediaTempora.pl

Rocznik kapituły krakowskiej


Rocznik kapituły krakowskiej zwany również Rocznikiem kapitulnym krakowskim. Polski rocznik spisany w Krakowie w II połowie XIII wieku z inicjatywy biskupa krakowskiego Prandoty. Najważniejsze i najcenniejsze zarazem polskie źródło rocznikarskie. Rocznik kapituły krakowskiej wywodzi się ze stanowiącego jego bezpośrednie źródło, zaginionego rocznika, nazywanego Annales regni Polonorum deperditi, który pochodzi od domniemanego Rocznika Rychezy przywiezionego do Polski w 1013 przez żonę Mieszka II. Na miejscu włączono do Rocznika Rychezy najstarsze zapiski rocznikarskie pochodzące z domniemanych Rocznika Jordana i Rocznika Gaudentego. Do Krakowa Rocznik Rychezy przybył w roku 1039 wraz z Kazimierzem Odnowicielem i był kontynuowany przez tamtejszą kapitułę. Kompilacja wywodząca się z Annales regni Polonorum deperditi, którą znamy pod nazwą Rocznika kapitulnego krakowskiego powstała najprawdopodobniej w 1266 roku. Zapiski prowadzono na bieżąco do roku 1271, następnie uzupełniono w XIV wieku. Do naszych czasów zachował się Rocznik kapituły krakowskiej w pochodzącym z II połowy XIII wieku, zawierającym sześćdziesiąt kart, rękopisie pergaminowym.

Rocznik kapituły krakowskiej poprzedzony jest prologiem uzasadniającym potrzebę powstania owego dzieła. Rozpoczyna się opisem dziejów powszechnych będącym wyciągiem z dzieła Etymologiae Izydora z Sewilli. Wydarzenia z lat 730 - 965 stanowią wyciąg z annalistyki niemieckiej. Zapiski dotyczące Polski obejmują wpisy z lat 965-1271. Należy nadmienić, że w latach 1266-1271 rocznik prowadzony był na bieżąco. W wieku XIV dodano dwa obszerne wpisy dotyczące lat 1312 i 1331. Dzieło zamyka zapisany na ostatniej stronie rękopisu Katalog Biskupów Krakowskich.



Bibliografia

Monumenta Poloniae Historica, T. 2, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1961.
Monumenta Poloniae Historica. Nova Series, T. 5, Najdawniejsze roczniki krakowskie i kalendarz, opracowanie Zofia Kozłowska-Budkowa, Warszawa 1978.
Jan Dąbrowski, Dawne dziejopisarstwo polskie (do roku 1480), Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Wrocław - Warszawa - Kraków 1964.


Powrót do strony głównej MediaTempora.pl