Powrót do strony głównej MediaTempora.pl

Rocznik świętokrzyski dawny


Rocznik świętokrzyski dawny zwany również Rocznikiem dawnym. Najstarszy zachowany polski rocznik. Stanowi wyciąg z zaginionego rocznika Annales regni Polonorum deperditi. Powstał najprawdopodobniej w Krakowie w roku 1122 bądź w latach następnych. Czterdzieści trzy wpisy zawarte w Roczniku świętokrzyskim dawnym przekazują informacje z lat 948-1136. Ostatni pojedynczy wpis, informujący o śmierci bliżej nieznanej Zofii, pochodzi z roku 1136 i nie jest wykluczone, że stanowi późniejszy dopisek. Rocznik zapisany został na trzech ostatnich kartach, pochodzącej z przełomu XI i XII wieku, kopii kodeksu Epistolae canonicae cum glossa Anselmi Laudunensis. Kwestia autorstwa Rocznika świętokrzyskiego dawnego nie została jak dotąd ustalona.

W XV wieku Rocznik trafił do biblioteki benedyktynów z opactwa Świętego Krzyża na Łysej Górze. W drugiej połowie XVIII wieku znajdował się w Bibliotece Załuskich skąd, po rozbiorze Polski, został wywieziony do Petersburga wraz z całą biblioteką. Został zwrócony Polsce w 1923 roku na mocy traktatu ryskiego. W czasie II wojny światowej przewieziony do Kanady. Obecnie przechowywany jest w skarbcu Biblioteki Narodowej.


Łaciński tekst Rocznika świętokrzyskiego dawnego


948. Inventio sancti Stephani protomartiris.
952. Otto primus Italiam subegit.
959. Cruces apparuerunt in vestibus.
962. Otto in regem ungitur.
964. Otto imperator apellatur.
966. Dubrovka venit ad Miskonem.
967. Mysko dux baptizatur.
982. Zlavnyk pater sancti Adalberti obiit.
988. Mater sancti Adalberti obiit.
991. Professio sancti Adalberti cum fratre Gaudentio.
998. Passio sancti Adalberti.
1000. Ordinatio sancti Gaudentii episcopi.
1002. Otto imperator tercius obiit, Heinricus successit.
1003. Heremitae quinque in Polonia martirizati sunt.
1016. Kazimyr natus est.
1018. Bolezlaus superavit Ruziam.
1025. Bolezlaus Magnus obiit.
1026. Kazimyr ad discendum traditur.
1034. Mysko rex Poloniorum obiit.
1039. Stephanus rex obiit.
1045. Mysco natus est.
1058. Kazimyr dux obiit.
1069. Mysco natus est filius Bolezlay.
1077. Bolezlaus secundus coronatus est.
1082. Bolezlaus secundus rex obiit.
1086. Bolezlaus tertius natus est.
1088. Mysko duxit uxorem.
1089. Mysco obiit.
1091. Wladizlaus dux vicit Pomeranos ad Recim.
1092. Bogumylus archiepiscopus obiit.
1101. Lambertus episcopus obiit.
1102. Wladizlaus dux obiit.
1103. Bolezlaus tercius duxit uxorem.
1105. Wladizlaus secundus natus est.
1109. Tertius Bolezlaus aput Nackel vicit Pomeranos.
1110. Bolezlaus tercius intrat Boemyam.
1113. Bolezlaus tercius Nachel et alia castra obtinuit.
1115. Bolezlaus tercius Pruziam vastat.
1116. Bolezlaus tercius Pomeriam subiugavit et duo castra obtinuit.
1118. In eundem Bolezlaum tercium comes suus palatinus insurrexit et ob hoc lumine caruit.
1121. Hector interfectus est.
1122. Zuetopolk dux Odrensis interfectus est.
1136. Sophya obiit 6. Idus Octobris.

Wersja łacińska według tekstu ustalonego przez Augusta Bielowskiego, Rocznik świętokrzyski dawny, [w:] Monumenta Poloniae Historica, T. 2, Warszawa 1961.



Bibliografia

Monumenta Poloniae Historica, T. 2, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1961.
Monumenta Poloniae Historica. Nova Series, T. 5, Najdawniejsze roczniki krakowskie i kalendarz, opracowanie Zofia Kozłowska-Budkowa, Warszawa 1978.
Jan Dąbrowski, Dawne dziejopisarstwo polskie (do roku 1480), Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Wrocław - Warszawa - Kraków 1964.


Powrót do strony głównej MediaTempora.pl