Dzieje Saskie Widukinda z Korbei

Dzieje saskie. Niemiecka kronika napisana po łacinie przez mnicha benedyktyńskiego Widukinda z klasztoru w Nowej Korbei. Dzieło spisane zostało w latach 967-973. Pełny łaciński tytuł kroniki brzmi Res gestae saxonicae sive annalium libri tres. Kronika składa się z trzech ksiąg. Opisane w kronice wydarzenia obejmują dzieje Sasów począwszy od VI wieku. Zapis kronikarski doprowadzony został do roku 973. Dzieje saskie są pierwszym źródłem pisanym, w którym pojawia się historyczny władca Polski Mieszko I, toczący pograniczne walki z komesem Wichmanem i Wieletami, na czele Słowian zwanych przez kronikarza Licikaviki.

Widukind urodził się około 925 roku. Domniemywa się, ze względu na jego imię, iż wywodził się on z rodziny saksońskiego przywódcy i bohatera narodowego Widukinda, toczącego wojny o niepodległość Saksonii z Karolem Wielkim. Przypuszcza się, że Widukind wstąpił do zakonu benedyktyńskiego w wieku piętnastu lat, miało to miejsce najprawdopodobniej w roku 940. Dzieje saskie nie były jedynym utworem napisanym przez Widukinda. Przed rozpoczęciem pracy nad kroniką stworzył on inne pisma, ale te nie dotrwały do naszych czasów. Widukind dokonał żywota dnia 3.II.973 roku w Korbei przeżywszy 48 lat.

Kronika powstała w latach 967-968 w klasztorze w Nowej Korbei. Kontynuowana była na bieżąco do roku 973. Nie ma pewności czy Widukind był rzeczywiście jedynym autorem Dziejów saskich. Wskazuje na to niejednorodny styl utworu. Dzieło zostało dedykowane Matyldzie, córce Ottona I, mianowanej opatką klasztoru w Kwedlinburgu. Kronika Widukinda zachowała się do naszych czasów w pięciu rękopisach.

Dzieje saskie składają się z trzech ksiąg. Każda księga poprzedzona jest przedmową dedykowaną Matyldzie, opatce Kwedlinburga. Księga pierwsza opisuje, na poły legendarne, wczesne dzieje plemienia Sasów począwszy od ich przybycia na terytorium współczesnych północnych Niemiec (najprawdopodobniej okolice Szlezwiku), walki Sasów z Turyngami, a następnie z Frankami oraz przyjęcie przez Sasów chrześcijaństwa. Kończy się wraz ze śmiercią Henryka I Ptasznika w 936 roku. Księga druga obejmuje okres od koronacji królewskiej Ottona I w 936 roku do śmierci jego pierwszej żony Edyty w roku 946. Księga trzecia doprowadzona pierwotnie do roku 967 była później kontynuowana do śmierci Ottona I (7.V.973). Zawiera ona wiele informacji na temat Słowian Połabskich oraz wiadomości o pierwszym historycznym polskim władcy Mieszku I i jego Słowianach nazwanych przez kronikarza Licikaviki.